Pak waar je zin in hebt
Vanaf Istrië in het noordwesten, tot aan Konavle in het zuidoosten kan je de altijd populaire kroštule vinden (korstdeeghapjes in boogvorm, gefrituurd en bestrooid met suiker); fritule (kleine oliebollen met rozijnen, gefrituurd en bestrooid met suiker); pandišpanj (cake op smaak gebracht met prošek en gedroogde citrusvruchten); gesuikerde amandelen; paprenjaci (harde koekjes met honing en kruiden); bobići (amandelballetjes van korstdeeg); en arancini (sinaasappelschillen gemarineerd in water, gesuikerd en gedroogd). Er is iets voor iedereen, of beter nog: alles voor iedereen!
Kroatische combinatie
Als je van rakija (brandewijn) houdt, dan zal je smokvenjak echt te gek vinden. Smokvenjak is eigenlijk een soort taart, gemaakt van enkel gedroogde vijgen met walnoten, amandelen en andere smaakmakers. Het eiland Vis staat bekend vanwege de smokvenjak die zij hib of hljeb noemen. Op Vis doen ze er grof gehakte amandelen, droge anijs en travarica (kruidenbrandewijn) in. De hib-mix wordt dan aan de bura (noordoosten wind), of in de oven gedroogd. Smokvenjak wordt traditioneel geserveerd met travarica of een likeurtje. Proost en eet smakelijk!
Het Mysterie
Als je meer van het zandgebak met een rijke vulling bent, kom dan naar de centrale Adriatische regio. Amareti, bijvoorbeeld, bestaan uit een rijke mix van gemalen amandelen, eiwit, boter en suiker, terwijl klašuni een vergelijkbare structuur hebben, maar dan met een buitenkant van korstdeeg en een amandelvulling die nog eens extra op smaak dient te worden gebracht met rozenwater of likeur (rozolin), gemaakt van de bloemblaadjes van een speciaal soort roos. Je zult nooit achter alle ingrediënten van de meest gewilde klašuni uit Korčula komen, want die worden geheimgehouden door de grootmeesters van deze kunst. Maar het is geen geheim dat ze heerlijk smaken.
Het hemelse dessert
Een klassieker in Dalmatië is de paradižet, met wortels in de Oostenrijkse keuken. Dit dessert heeft een dikke vloeibare basis, een mengsel van melk en gekookte eidooiers, waaraan kort gekookte kleine knoedels gemaakt van geklopt eiwit worden toegevoegd, die lijken op pluizige witte wolken. En als je ze probeert, dan voel je je in de zevende hemel, zoveel is zeker.
La Caramel en Rose
Rožata is waarschijnlijk de populairste zoetigheid aan de Adriatische kust tegenwoordig en het is het best te vergelijken met crème karamel. Een verplichte toevoeging is volgens het traditionele recept rozenwater of rozenblaadjeslikeur, waaraan het zowel de Kroatische naam te danken heeft als de originele en speciale verfijnde smaak.
Een bijzondere traktatie voor bijzondere gelegenheden
Op bijzondere gelegenheden, zoals bruiloften en andere belangrijke familieaangelegenheden, serveren Kroaten altijd een ongelooflijke overdaad aan heerlijk gebak en cakes. Misschien is de hrapaćuša, van het eiland Brač, wel de meest luxe taart in het Adriatisch gebied. Naast een overdaad aan sinaasappel- en, citroensap en maraschino, loopt hij over van amandelen. De taart heeft een dikke toplaag van grof gehakte walnoten die lijken op de rotsformaties die je kan vinden in de grotten boven de plaats waar hij naar is vernoemd.
HeiligeTaart
De Rab Taart (rapska torta) wordt gemaakt met vergelijkbare ingrediënten, behalve dat de verleidelijke en ongelooflijke lekkere vulling in een dun laagje deeg verpakt zit. De geschiedenis van deze zoetigheid is helemaal terug te voeren tot het eind van de 12de eeuw, toen Benedictijnse nonnen hem maakten voor Paus Alexander III voor op zijn tocht over de Adriatische Zee. Wauw, hij is heerlijk!
Last But Not Least
In dit trio van het beste gebak heeft de Skradin Taart weer een heel ander temperament. De inspiratie voor deze zoetigheid moet wel van de Weense Sachertorte zijn gekomen. De versie uit Skradin is een gedurfde interpretatie, die zelfs nog beter is dan het origineel (ja, dat hebben we echt gezegd!). De originele Weense ingrediënten zijn vervangen door extravagante smaken: honing in plaats van marmelade, een overdaad aan walnoten, bijna geen bloem, rozenblaadjeslikeur, en een royale chocoladeglazuur.
We weten wat je nu denkt en inderdaad: je moet ze allemaal proberen!
